Nabeschouwing

Nabeschouwing

Schrijver Kees Jansma, Mart Smeets
   
Bespreking door  
Jacob Dikken

Het was een dikke pil, die daar lag bij de ‘Nieuwe Aanwinsten’ van de bibliotheek aan het Udense Mondriaanplein. De titel deed bovendien denken aan de oeverloze tv-programma’s over voetbal, vaak van een bedenkelijk niveau. De auteurs Smeets en Jansma deden mij beslissen de pil tòch maar te nemen. Immers: Mart schrijft prettig leesbaar en waarom niet eens kennis gemaakt met Kees als auteur?

Ik heb geen spijt van mijn keuze: naast verhalen over voetbal, wielrennen en enkele andere sporten biedt dit boek een openhartige inkijk in de wereld van ‘Studio Sport’. Bestuurders en collega-verslaggevers wordt de maat genomen. Een aantal van deze heren – dames waren er toen nauwelijks – heb ik door werkzaamheden in en buiten de atletiek van zeer dichtbij meegemaakt. Tot mijn geruststelling viel de positieve of negatieve ervaring van mij en die van de heren vrijwel samen.

Hierbij een drietal voorbeelden:

  1. Tijdens een trans-Atlantische vlucht oostwaarts onderbrak een stewardess het gesprek dat ik met Henk Terlingen had, om Henk uit te nodigen naar de cockpit te komen. Ik stond op om Henk te laten passeren; hij stootte mij aan: “Joh, loop mee.” Van de cockpit, de piloot en zelfs van de stewardess herinner ik mij weinig, maar het kleurig beeld van de opgaande zon was apocalyptisch en onvergetelijk. Enkele whisky’s later was Henk er met moeite van te weerhouden een flauw geintje uit te halen met de in slaap gesukkelde Bob Spaak, iets wat absoluut ‘not done’ was. Er zijn mensen voor minder geschorst. Op Schiphol ‘mocht’ Henk als eerste – begeleid door twee stewardessen – het toestel verlaten. Triest!
  2. In de tijd waarin men nog niet wist dat informatie verkrijgen langs digitale weg tot de mogelijkheid zou gaan behoren was ik microfonist bij een atletiekinterland. Met behulp van de ‘Athletiekwereld’ en de lijsten van Koos Koumans was er ter voorbereiding veel informatie te vinden. Gesprekken met buitenlandse begeleiders leverden verdere gegevens op. Veel – maar wel leuk – werk; zo had je iets relevants te vertellen. Dit was blijkbaar tv-commentator van dienst Ben de Graaf ook opgevallen, want hij liet iemand vragen of hij mijn documentatie mocht gebruiken. Nou geef je een dergelijke map niet zomaar aan iemand mee, maar “nee” is ook niet gastvrij. Mijn antwoord: “Als Ben het zelf komt vragen…” liet de deur op een kier. Hij kwam niet. Veel later vroeg ik Ben, waarom hij – met zulke slechte kritieken – dit werk bleef doen. “Omdat je altijd belasting moet betalen over het voorgaande jaar” was zijn antwoord.
  3. Als ik voor de kaderdagen van de nationale microfonisten op zoek was naar inleiders, kon ik bij het eerste contact soms zeggen: “Uw tarief en ons budget liggen zo ver uit elkaar, dat onderhandelen geen zin heeft. Theo Reitsma (de man die zonder VAR, herhaling of vertraagde weergave de handsbal van Maradonna zag) en Heinze Bakker (helaas overleden) waren beiden enthousiast en goed voorbereid op zo’n kaderdag aanwezig. Ook het duo Smeets/Jansma prijst beide heren als vakman en betrouwbare collega.

Tot slot:
Mart en Kees sluiten – op verzoek van de mij onbekende eindredacteur – af met ‘Top-10 lijstjes’.
In de rubriek ‘De beste Nederlandse sporters aller tijden’ noemt Mart o.a.:
  Fanny Blankers-Koen
  Sifan Hassan
Verrassender is de keuze van Kees:
  Gerard Nijboer
  Ria Stalman
  Sifan Hassan
  Ellen van Langen
Femke wacht op de 2e druk.